1 Makkabeeërs 13
01Simon heurde dat Tryfon n dik leger op n bainen brocht haar om Judea aan te valen en te verrinnewaaiern.
02Omdat e vernam dat t volk aldervrezelkst benaauwd was, ging e noar Jeruzalem tou en raip ze bie nkander.
03Hai sprak heur moud in mit dizze woorden: "Ie waiten wat mien bruiers en ik, mien haile femilie, veur ons gebruken en veur tempel doan hebben en houveul oorlog en ellèn wie deurmoakt hebben.
04Aal mien bruiers binnen onderhaand doodkommen veur Israël. Ik bin ainegste dij overbleven is.
05In dizze gevoarleke omstandegheden zel k mien aigen levent beslist nait spoaren. Ik bin ja nait beter as mien bruiers.
06Nee, nikstervan! Ik zel vroak nemen veur mien volk, tempel en joen vraauwen en kinder. t Is ja oet hoat dat haaidens zok bie nkander aansloten hebben om ons te verrinnewaaiern."
07Dij woorden gavven t volk weer moud
08en haile haard raipen ze: "Ie binnen ons aanvoerder in Judas en joen bruier Jonatan heur stee!
09Neem t kommando in stried dij we voeren mouten. Wat ie zeggen, dat dou we!"
10 Simon raip aal manlu dij vechten konden op en luit muren van Jeruzalem zo gaauw meugelk weer in odder moaken, zodat stad aan aal kanten verstaarkt was.
11 Hai stuurde Jonatan, Absalom zien zeun, mit n flink leger noar Joppe tou. Dij verdreef inwoners en huil stad bezet.
12 Tryfon was ondertussen mit n dik leger oet Ptolemaïs oprukt om Judea aan te valen. Hai nam Jonatan as gevangene mit.
13 Simon legerde zok bie Chadid, aan raand van vlakte.
14 Dou Tryfon heurde dat Simon stee van zien bruier Jonatan innomen haar en van plan was om tegen hom te vechten, stuurde hai ofgezanten noar hom tou mit dizze bosschop:
15 "Wie hebben joen bruier Jonatan vaast holden, omdat e nog geld schuldeg is veur zien amten.
16 Wie zellen hom vrij loaten as ie ons honderd talent zulver sturen en twij van zien zeuns as giezeloars. Dat e nait laanger tegen ons in opstand komt as e weer lös is."
17 Simon begreep dat e bie de bok doan wer. Mor toch luit e t geld en de jonges hoalen om zok loater hoat van t volk nait op haals te hoalen.
18 Ze zollen ja zeggen kinnen dat Jonatan omkommen was omdat zien bruier t geld en de kinder nait sturen wol.
19 Hai stuurde kinder en honderd talent, mor Tryfon huil zien woord nait. Hai luit Jonatan nait vrij.
20 Doarnoa ging Tryfon op pad om n invaal in t laand te doun en t haildaal te verrinnewaaiern. Eerst muik e n omweg bie Adora langs. Mor Simon en zien leger sloten hom aaldeur t pad òf.
21 Lu dij börg bezetten deden, stuurden bodes noar Tryfon tou om der bie hom op aan te stoan gaauw deur woestijn hèn noar heur tou te kommen en heur nije veurroaden te sturen.
22 Tryfon muik aal zien peervolk kloar, mor dij naacht vuil der zo veul snij dat ze nait veur of achteroet konden. Hai mos wel terogtrekken en ging noar Gilead tou.
23 In de buurt van Baskama vermoordde hai Jonatan. Doar begruif e hom ook.
24 Tryfon trok zok terog en keerde noar zien aigen laand weerom.
25 Simon luit t gebainte van zien bruier Jonatan ophoalen. Ze begruiven t in Modeïn, zien veurolders heur stad.
26 Hail Israël ging in swaarde raauw. Doagen achternkander treurde t volk om zien dood.
27 Op t graf van zien voader en bruiers luit Simon n gedenktaiken oprichten mit glad ofslepen stain aan veur- en achterkaant. En zo hoog dat t van vèrren te zain was.
28 Ook luit e zeuven piramides baauwen, ain noast aander, veur zien pa en moeke en veur zien vaaier bruiers.
29 Om aal dij dingen tou zette hai grode zoelen hèn. Tou heur noagedachtenis luit e der harnazzen en zukswat in oetkappen en ook schepen. Doar haren benoam zeelu oog veur.
30 Zo zag t graf der oet dat e in Modeïn baauwen luit. t Staait ter op t heden nog altied.
31 Tryfon luit jonge keunenk Antiochus op n gemaine menaaier om haals brengen.
32 Hai muik zokzulm keunenk en dee keunenklieke heufdbaand van Asia om. Hai brochde n bult ellèn over t laand.
33 Simon verstaarkte börgen van Judea mit hoge toorns, dikke muren en poorten mit grondels en luit eterij in börgen opsloagen.
34 Hai koos n stokkewat manlu oet en stuurde dij noar keunenk Demetrius tou. Ze zollen vroagen t laand vrijdom van lasten te geven, want t ainegste dat Tryfon doan haar, was t laand oetplundern.
35 Keunenk Demetrius gaf hom beschaaid en stuurde dizze braif:
36 "Van keunenk Demetrius aan hogepriester Simon, vrund van veul keunenks, en aan oldsten en t aander Jeudse volk. Goidag!
37 Golden kraans en paalmtoek dij ie stuurd hebben, is aankommen. Wie willen wel n degelke vree mit joe sloeten en zellen lu dij der over goan, aanschrieven om joe vrijdom van lasten te geven.
38 Ales wat wie in dizze braif omtrent joe besloeten, is votdoalek van kracht. Börgen dij ie baauwd hebben, dat blieven joenent.
39 Wie vergeven joe aal joen faailen en gebreken van eertieds. Kroongelden dij ie nog betoalen mouten schèl wie joe kwiet en aander lasten dij in Jeruzalem nog heven worden zellen, ook.
40 Loat aal Isrelieten dij in mien leger dainen kinnen, zok inschrieven. Van nou òf aan zel t vree wezen tussen ons."
41 In t joar 170 wer t haaidense juk van Israël ofnomen.
42 t Volk begunde dou aktes en verdroagen te dagtaiken mit: "In t eerste joar van Simon, hogepriester, legeraanvoerder en laaider van Jeuden."
43 In dij tied belegerde Simon Gezer. Hai sloot stad mit zien leger in en luit n störmtoorn moaken en aan raand van stad opstellen. Doar sluig e n gat mit in ain van toorns en nam stad in.
44 Zien soldoaten sprongen tou störmtoorn oet stad in en richtten n dikke rebulie aan.
45 Inwoners van stad kwammen mit vraauw en kinder noar stadsmuur tou, scheurden heur klaaier en smeekten Simon mit n bult gebeer om vree.
46 "Dou ons nait noar dat we misdoan hebben," raipen ze, "heb meedlie mit ons!"
47 Simon dee dat en huil op mit vechten. Hai zette heur tou stad oet en zuverde heur hoezen van ofgodsbeelden. Dou huil e onder t zingen van lof- en daanklaiden zien intocht in stad.
48 Ales wat nait kouster was. luit e votdoun en hai luit ter mensken wonen dij zok aan wet huilen. Hai verstaarkte stad en luit ter zokzulm n hoes zetten.
49 In Jeruzalem konden bezetters börg nait in of oet om op t laand veurroaden te kopen. Ze kregen overaal slim verlet om en n haile bult van heur kwammen om haals van honger.
50 Zai smeekten Simon ook om vree en dij dee dat. Hai juig heur vot tou börg oet en muik dij weer zuver.
51 Op drijentwinnegste dag van twijde moand in t joar 171 trokken Jeuden mit n haile joechaai in stad. Ze swaaiden mit paalmtoeken, zongen loflaiden en muiken meziek op lieren, slagwaark en haarpen omreden dikke vijand was oet Israël verdreven.
52 Simon bepoalde dat dizze dag elk joar vierd worden zol. Hai verstaarkte haailege baarg bie börg en ging doar mit zien manlu wonen.
53 Dou Simon zien zeun Johannes old genog von, stelde hai hom aan as boas over t haile leger. Jonatan ging in Gezer wonen.
|
